Ara Adet Kanaması Tanım
Sağlıklı kadınlarda adet kanaması ortalama olarak 2 ile 7 gün aralığında devam etmekte ve son bulmaktadır. Bunun anlamı 7 gün üzerinde olan adet kanamaları ve 2 günün altında olan kanamalar normal olarak karşılanmamaktadır. Adet zamanın dışında gerçekleşen kanamalarsa ara adet kanaması adı verilmektedir. Meydana gelen bu ara kanamalar normal dışı kanamalardır.
Adet dönemi içerisinde yumurtalıkta üretilen progesteron hormonu ile östrojen hormonu rahmin iç tabakasında bulunan endometrium kısmında kalınlaşmaya neden olmaktadır.
Aşırı Adet Kanaması
Düzenli bicimde her düzenli olarak adet gören bir kadının, adet döneminin 14. Gününde yumurtlama olması beklenir. Yumurta fallop tüplerine girerek sperm ile buluşma noktasına ilerler. Şayet yumurta burada sperm ile buluşmaz ve döllenme gerçekleşmezse gebelikte olmaz. Ardından hormon düzeylerinde düşüşler başlar ve gebelik için hazırlıklarını tamamlamış olan rahim içi tabakası vücut dışına atılmaya başlanır. Bu atılmada bir miktar kan ile gerçekleşir.
Adet dönemimin takibiyse kanamanın ilk gününden başlayarak yapılmalıdır. Sağlıklı normal bir kadının adet döngüsü 28 günde bir olmaktadır. Ancak bu zaman diliminde azalmalar yada artmalar söz konusu olabilir. Artma yada azalmadan önemli olan adetlerin her ay aynı zamanda düzenli biçimde kendisini tekrarlamasıdır.
Şayet kişilerde üç dönem veya 6 ay tamamen hiç kanama olmaması durumu söz konusu olursa buna amenore yani hiç adet görememe adı verilmektedir. Her zaman bütün bulgular dikkate alınarak adet dönemlerinin takip edilmesi gerekir. Çünkü bu takipler sonucunda doğru tedavi yöntemi ile sorun ortadan kalkmaktadır.
Anormal Olan Rahim Kanamaları Nelerdir?
- Cinsel ilişkiden sonra meydana gelen kanamalar araştırılması gerektiği gibi. Hamilelikte cinsel ilişki sırasında ağrı yada kanama olması da araştırılmalıdır,
- Adet döneminin dışında olan kanamalar,
- Adet dönemi esnasında lekelenme şeklinde kanama olması,
- Adet kanamalarının seviyeleri normalin üstünde veya normalin altında olması
Ara adet kanamaları olsun yada normal dışı sayılan kanamalar olsun kadınlarda belli bir yata görülmez her yaşta bu tip sorunlar oluşabilir. Kadınların adet dönemlerinin diğerlerinden ayıran bazı dönemleri bulunur. Yani bazı adet dönemleri farklıdır. Adet kanamasının ilk başladığı günlerde düzensiz şekilde ilerlemesi normal olarak kabul edilmektedir. Bunun dışında kadınlar 35 yaşını geçtiğinde menopoz dönemlerine yaklaşmış olurlar bu nedenle yine düzensiz adet kanamaları görülebilir ve normal kabul edilir.
Ancak bu faktörlerin dışında kalan nedenlerden dolayı yada nedeni bilinmeyen etkenlerden kaynaklı ara adet kanaması ile karşılaşılıyorsa normal olarak kabul edilemez. Bunların dışında adet kanaması düzensiz, yoğun kanama oluyorsa bir kadın doğum uzmanına giderek muayene olunması gerekmektedir.
Ara Adet Kanaması Neden Olur?
Ara adet kanaması sorununa neden olabilecek birden çok etken bulunmaktadır. En önemli ara adet kanamasına neden olan etken kişinin yaşı olmaktadır. Öncelikle yaş ve cinsel ilişki problemlerinin ne zamandır yaşanıyor olması gibi etkenler ara adet kanamasının tedavisinde önemli noktaların başına çeker. Ancak bu tip durumlara yol açabilecek etkenlerin bilinmesi tedavi açısından önemli rol oynamaktadır. Bunlarsa şu şekilde sıralanabilir;
- Daha önce yaşınmış olan düşük öyküsü,
- Gebelik,
- Oluşan bir dış gebelik,
- Myomların olması,
- Rahimde yada rahim ağzında iltihap bulunması,
- Doğum kontrolünü sağlayan hap kullanımı (doğum kontrol hapları)
- Polipler,
- Rahim ağzı kanseri ve rahim kanseri hastası olmak,
- Kanda pıhtılaşma sorunu bulunanlar,
- Şeker hastaları,
- Tiroid hastaları,
- Ve diğer kronik hastalıklar olarak sıralanabilir.
Ara Adet Kanaması Tanısı Nasıl Konulmakta
Ara adet kanaması tanısı konulurken ilk olarak kişinin bu kanamalara neden olan etkenlerin belirlenmesi ve kişinin sağlık öyküsü mercek altına alınır. Tanı aşması şu şekilde ilerler;
- Kişinin daha önce kullandığı bütün ilaçlara bakılır,
- Daha önce yaşamış olduğu hastalıklar ve hala devam eden hastalıklarına bakılır,
- Kişinin kilosu,
- Doğum kontrol hapı kullanılıyor mu?
- Kişinin beslenme alışkanlıkları ve beslenme düzeni,
- Hayatındaki stresin boyutu,
- Spor ve egzersiz yapıp yapmadığı,
- Daha önceden yaşanmış olan bazı cinsel hastalıklar.
Ara adet kanaması nedenlerini hekim araştırırken bunların dışında şu anki adet düzenini de soracaktır. Bu yüzden kadınlar adet zamanlarını her ay düzenli olarak not ederlerse büyük bir avantaj sahibi olurlar. Bütün bu ön muayene aşamasından sonra fiziki muayene başlar. En son olarak kan sayımı istenirken kişide oluşmuş bir gebelik söz konusuysa beta-hcg testi istenerek sonuç doğrulanır.
Ara Adet Kanaması Teşhisi İçin Yapılan İşlemler
Endomentrial Biyopsi
Rahim içi bir takım tıbbi aletler yardımı ile kazınır ve elde edilen örnek mikroskoplar altında incelenerek bir sonuca varılır.
Sonohisterografi
Kateter yardımı ile rahim içine sıvı verilir ve ardından vajinal yoldan değerlendirmeye alınarak sonuç elde edilmeye çalışılır.
Ultrason
Pelvik organları incelenerek bu inceleme ses dalgaları ile yapılır. Ultrason muayenesi vajinal yoldan ve karın üstünden uygulanabilir.
Histeroskopi
Rahim ağzı ve vajen bu yöntem ile incelemeye alınır ( bir çeşit teleskop yarımıyla)
Dilastasyon ve Kürataj
Bu teknik ile öncelikle rahim ağzı genişletilir, ardından rahim içerişindeki endometrium kazınarak örnek alınır ve bu alınan örnek incelemeye gönderilir. Mikroskop yardımı ile alınan örnek mercek altına alınır.
Laparoskopi
Kasık bölgesinden karın içine girilerek ince yapıda olan bir teleskop yerleştirilerek karın içi incelemeye alınır.
Ara Adet Kanaması Tedavi Aşamaları
Ara adet kanaması tedavi sürecinde ilk olarak kişinin sağlık öyküsü dinlenerek ara adet kanaması sorununa neden olabilecek etkenler değerlendirmeye alınır. Uygun ve doğru bir tedavi yolunun bulunabilmesi için kişiye hamilelik istiyor mu? İstemiyor mu? Yaşı ve yaşadığı ara kanamanın şiddeti sorulabilir. Hekim bütün bu bilgileri göz önünde bulundurarak en doğru tedavi sürecine karar vermektedir. Hekimin kararına göre bazı hastalara sadece hormon tedavisi verilerek sonuca ulaşılabilmektedir.
İlaç tedavisinin yeterli olmadığı durumlardaysa cerrahi teknikler devreye girmektedir. İlaç tedavisi başlandığında sonucu hemen görmek mümkün değildir. Birkaç adet dönemi geçtikten sonra ilaç tedavisinin işe sonuç verip vermediği belli olmaktadır. Şayet kişinin hamile olma ihtimali varsa tedavi öncesinde bu kesinlikle kan testi ile doğrulanmalıdır.
Hormon Tedavisi
Sıklıkla adetlerde yaşanan düzensizlik ve ara adet kanamaları sorunlarında ilk olarak hormon barındıran doğum kontrol hapları reçete edilmektedir. Doğum kontrol hapları adet düzensizliği sorununa çare olabilmektedir. Bunun yanında doğum kontrol hapları rahim içi kalınlaşmasının da önüne geçebilmektedir. Fakat bu gibi hormon takviyelerinde başarılı bir sonuç elde etmek için uzun dönem kullanımı gerekmektedir. İlaç kullanılmaya başlandıktan sonra ilk birkaç hafta ara adet kanaması görülse de devam edildiği taktirde azalmalar görülmektedir.
Kullanılan Diğer İlaç Tedavileri Neler?
Ara adet kanaması probleminin tedavisinde nonseteroidal antiinflamatuar ilaçlar kullanılmaktadır. Bu ilaç gurubu adet ağrılarını da hafifleterek hastaya konfor sağlar. Bir diğer tedavi yoluysa kandaki pıhtılaşma sorununu tedavi etmektir ve ara adet kanamaları ile birlikte seyreden bir enfeksiyon söz konusuysa antibiyotik kullanımı yapılmalıdır.
Cerrahi Tedavi Yöntemleri Neler?
Ara adet kanaması yaşayan kadınların çoğunluğunda kanamaların sebepleri arasında myom, polip gibiyi huylu olan kanamalar olmaktadır. Ancak bu gibi kanamalara neden olan etkenleri ortadan kaldırmak için cerrahi teknikler gerekmektedir. Cerrahi teknikler arasında en sık histereskopi yöntemi uygulanmakta olup, bazı durumlarda açık ameliyatta yapılabilir.
Ara adet kanaması tedavisi yöntemlerinden bir diğer seçenekse endometrial ablasyonu olmaktadır. Dondurma, ısı veya lazer teknikleri kullanılarak rahim içi temizlenir, diğer bir değişle rahim içi tabakası yakılır. Bu teknik uygulandıktan sonra sıklıkla ara adet kanaması ortadan kalka. Dikkat edilmesi gereken nokta tedaviye başlamadan önce endometrial biyopsi yapılması gerekmesidir. Tedavinin en önemli yapı taşı olarak, kişi bu işlemden sonra hamile kalamamakta.
Yapılan incelemeler sonrasında tedavinin rahim alınması ile uygulanacağına karar verilebilir. Bu işlemse histerektomi ile gerçekleşir. Normal dışı kanamaların ve ara adet kanaması tedavisinde sıklıkla bu tedavi yöntemine başvurulabilmekte. Fakat hasta operasyondan sonra tamamen doğurganlığını kaybederek çocuk sahibi olamayacağı konusunda bilgi sahibi yapılmalı ve onayı alınmalıdır.
Ara Adet Kanaması İle İlgili Son Notlar
Kadınlarda kanamalar düzensizse yada normalde olması gerektiğinde fazla veya ara adet kanamaları oluyorsa bunun nedeni araştırılmalı ve erken teşhis ile gereken tedavi yapılmalıdır. Kendi kendine geçmesini beklemek büyük bir hata olacağından ve geçmeyeceğinden dolayı uzman bir doktordan yardım alınmalıdır. Uzman hekim tarafından yapılacak olan inceleme sonucunda doğru tedavi planı çıkartılarak tedavi yoluna gidilmelidir. Ancak bazı durumlarda yapılan bütün tedavi girişimleri yanıtsız kalmakta bu gibi durumlarda farklı tedaviler uygulanabilir.
