2020 yılında şüphesiz tüm haberleri ve sosyal medyayı covid-19 işgal etmiş durumda. Aslında dünya genelinde ve teknolojiyi baz alırsak bu yıl yapay zeka konusu bir o kadar gündemde diyebiliriz. Özellikle yaz aylarında betası yayınlanan GPT-3 ve pandemi ile zorunlu gelişen yapay zekalar gibi birçok gelişme yaşanmakta. Bu gelişmeler ile beraber bazı merak uyandırıcı konularda piyasaya çıkmakta. Bu konulardan biri ise Turing Testi. Yapay zeka ve makinelerin düşünme seviyesini ölçmek için icat edilmiş bu Turing Testi nedir, Turing Testi hiç geçildi mi; bu sorulara yanıt vereceğiz.
Turing Testi Nedir?
1950 yılında Mind isimli bir felsefe dergisinde İngiliz matematikçi ve bilgisayar bilimcisi Alan Turing‘in Computing Machinery and Intelligence adlı bir makalesi yayınlandı. Bu makalede bir makinenin ve yapay zekanın düşünme yapısının temelleri hakkında bahsediliyordu. Turing testi ise bu makalede yer alan ve bir makinenin düşünebildiğini söyleyebilmenin mantıksal olarak mümkün olup olmayacağını anlamayı amaçlayan bir kavramdır.
Turing testi dediğimiz gibi bir makinenin düşünebileceğinin ispatını yapmaya yarayan bir testtir. Bu test için bir hakem bir de gönüllü bir birey gereklidir. Hakem makine ve gönüllü kişiyi görmeyecek şekilde polarize edilir. Sadece bilgisayar ekranı üzerinden yazışmalar sayesinde bu iki konsolla iletişime geçer. Hakem her iki konsolun cevaplayabileceği ve tartışabileceği sorular sorar. Eğer hakem olan normal bir insan bu iki konsol arasında kimin bilgisayar ve kimin insan olduğunu bilemezse test başarılıdır. Eğer hakem bilgisayarın hangi konsol olduğunu fark ederse Turing Testi geçerli değildir.
Örnek olarak yukarıdaki görselde ortadaki kişi hakem yani sorgulayıcı ve her bir yanındaki bilgisayarların birinde yapay zeka birinde ise insan bireyi bulunmaktadır. Burada yapay zekanın görevi hakemi kandırarak insan olduğuna inandırmasıdır. Bu testi geçen bir makine temel düzeyde düşünebilme yetisini karşıladığını gösterir.
Bu test yapısı itibariyle bilgisayar bilimindeki birçok yapay zeka probleminin çözümünde ilham olmuştur. Ayrıca soru cevap yarışmaları için de esin kaynağı olmuştur.
Turing Testi Geçildi mi?
Peki şimdiki teknolojimize göre makineler bize göre daha insansı konuşabilir ve diğer insanları insan olduklarına ikna edebilirler mi? Bu sorunun cevabı Turing Testine göre evet. 2014 yılında ilk kez 13 yaşındaki Ukraynalı bir öğrenci gibi kodlanan bir yapay zeka Turing Testindeki sınırı yani %30 oyu geçti ve %33 oyla ilk Turing Testi’ni geçen yapay zeka oldu. Peki son zamanlarda yapay zekanın dönüm noktası olarak bahsettiğimiz GPT-3 bu testi geçebilir mi gelin bu konuya değinelim.
Öncelikle bahsetmek istiyorum ki GPT-3 bu konuda soru cevap üzerine kodlanmış bir yapay zeka değil. Bu yapay zeka özellikle internetteki neredeyse tüm kaynakları, bilgileri okumuş ve insan tartışmalarına tanık olmuş genel bir makine dili denebilir. Kaynakça’da belirttiğim linkte bazı çalışmalar yapılmış. Bu çalışmalar ışığında GPT-3’ün özellikle bilgi odaklı ve karmaşık sorularda insan üstü düzeye çıkabildiği görülmüş. Ancak internette aratılmayacak kadar gündelik konularda hataya düşmeye başlamış. Özellikle bu yapay zekanın açık noktası ise “Bilmiyorum”, “Sorunuz Anlamsız” gibi terimleri bilmemesi. Fikri olmadığı saçma sorulara dahi anlamlı veya anlamsız cevap vermeye çalışması GPT’3 ü ele veren bir etken oluyor. Tabi dediğimiz gibi soru cevap bilgiler ve teknikleri bu yapay zekaya yedirildiğinde Turing Testi’nin şuana kadarki rekoru geçecek puanla başarabileceğini düşünüyoruz.
Kaynakça:
Yazının son paragrafında GPT-3 için Turing Testi çalışması yapan şu kaynak baz alınarak bazı terimsel bilgiler verilmiştir.
