Bu yazımızda yıllarca gazetede bulmacalarda gördüğümüz yenilerde ise mobil bulmaca oyunlarında çıkan tarih temalı bir soruyu cevaplandıracağız. Özellikle lise yıllarında İnkılap ve Türk Tarihi dersinde 1. Dünya savaşında anlatılan bir konudur. Bizi tarih dersine ve 1. Dünya savaşına getiren bu soruya göz atalım. Ve gelin Osmanlı devleti ve İtalya Krallığı arasında 1912 yılında Trablusgarp savaşından sonra imzalanan antlaşma nedir, görelim.
1911 – 1912 yılları arasında cereyan eden Türk-İtalyan savaşı ne kadar Trablusgarp’da olmasa da adına Trablusgarp Savaşı denilmiştir. Savaş sürerken bir yandan da balkan savaşının patlak vermesiyle İtalya savaşı kazanmış ve savaş sonucu olarak Trablusgarp Vilayeti’ne bağlı Trablusgarp, Fizan ve Sirenayka bölgelerini ele geçirmiştir. Bu savaş ganimetinin anlaşıldığı ve savaşı bitiren anlaşma Lozan’da gerçekleştirilmiştir ancak adı 1923 anlaşmasıyla karışmasın diye Lozan Anlaşması denilmemiştir. (Tabi bazı kaynaklarda ek olarak da Lozan Anlaşması olarak da geçer)
Osmanlı Devleti ve İtalya Arasında 1912 Yılında imzalanan Antlaşma
Bu sorunun cevabına gelmeden bu tarz bulmaca soruları soran Codycross bulmaca oyunundan bir kaç çözümü de burada bulabilirsiniz. Şimdi ise asıl bulmaca sorumuzun çözümüne geçelim; cevap Uşi Anlaşmasıdır.
Osmanlı Devleti ve İtalya Arasında 1912‘de Trablusgarp Savaşı sonrası imzalanan Antlaşma olan Uşi Antlaşması Trablusgarp savaşı sonrasında imzalanmıştır. Uşi antlaşmasıyla İtalya Trablusgarp, Fizan ve Sirenayka bölgelerini ele geçirebilecekti ve Osmanlıya da Rodos ve çevresindeki 12 adayı geri verecekti. Tabi bazı siyasi durumlardan dolayı adalar Osmanlıya geri verilmedi ve 1947’de de Yunanistan’a verildi.
Ayrıca Uşi Antlaşmasının 3 temel maddesi ise şöyle:
- Trablusgarp ve Bingazi bölgelerine tam özerklik hakkı tanındı. Trablusgarp ve Bingazi, yeni bir kanun ve özel düzenle yönetilebilecekti.
- Trablusgarp ve Bingazi’de Osmanlı Devleti’nin çıkarlarını, padişah adına naibü’s-sultan olarak tayin edilen bir kişi koruyacak, dini ve adli işler, padişah tarafından seçilmiş kadılar aracılığıyla yürütülmesi planlanmıştı. Kadı ve Naibü’s-Sultan’ın maaşları, Osmanlı devleti tarafınca ödenecekti.
- İtalya Rodos ve çevresindeki On iki Ada’yı geçici olarak alacak ancak sonrasında geri verecekti. Bu sayede Osmanlı İmparatorluğu Balkan Savaşlarında bu adaları savunmayacaktı.
Bu yazımızda tarihi ve kaynak gerektiren bilgiler wikipedia tarafınca sağlanmıştır. Bu konuyla ilgili ayrıntılı bilgi için Uşi Antlaşması ve Trablusgarp Savaşı yazılarını okuyabilirsiniz.
