İşletme Bütçesi

İşletmenin önündeki 1 yıl içinde yaşayacağı faaliyet dönemi için, işletmenin amaçlarına, hedeflerine ve işletme politikalarına uygun olarak, işletme yönetimi tarafından hazırlanan gelecek dönem faaliyetlerini ve sonuçlarını parasal ve sayısal olarak ifade eden raporlara bütçe denir.

İşletmeler, hedefledikleri durum ile gerçekleşen durum arasındaki sapmaları ve nedenlerini tespit ederek gerekli düzeltme işlemini yapar ve daha sağlıklı sonuçlar elde etmek için ileriye yönelik önlemlerini alır. Bir işletmenin bütçesi onun yol haritası gibidir. Sahip olduğu olanaklarla neler yapılabileceğini ve bu konuda izleyeceği en doğru ve verimli yolu gösterir. Amaçlanan hedeflere doğru ilerlerken, hangi risklerle ve zorluklarla karşılaşılacağı da bütçeden kolaylıkla anlaşılabilir, iyi düzenlenmiş bir bütçe, işletmenin elinde bulundurduğu kaynakları en etkili şekilde kullanmasına olanak sağlar. Bu yolla işletme yönetimi kararlarını daha sağlıklı ve doğru biçimde verebilir; gelir ve giderlerin denetimini rahatlıkla yapabilir.

Günümüz işletmelerinde, bütçe uygulaması sabit ve esnek olmak üzere iki türlü yapılıyor. Sabit bütçe, hazırlandıktan sonra, işletmeyle ilgili değişiklikler gündeme gelse bile kesinlikle değiştirilmezken; esnek bütçe, düzenlendiği tarihten sonra üretim maliyetlerine yansıyabilecek, genel yönetim giderlerinde meydana gelebilecek değişiklikler karşısında, bunların muhtemel etkileri dikkate alınarak değiştirilebilir.

İşletme bütçeleri de tıpkı devlet bütçesi gibi tahmini öngörülerle hazırlanır. Bu yüzden, işletmenin amaç, hedef ve politikalarının oluşturulacak bütçeye olabildiğince doğru biçimde yansıtılabilmesi için bütün servislerle işbirliği ve bilgi alışverişi gerekir.

Devlet ve işletme bütçelerinin sağlıklı yapılabilmesi için uzmanlar yıllar boyu kafa patlatıp, üzerine kitaplar dolusu düşünce geliştirdiler. Hele bilgisayarlar devreye girdikten sonra geliştirilen bütçe programlarıyla bu konuda önemli adımlar atıldı. Ama insanların kendi bütçelerini nasıl yapacakları konusunda rivayet muhtelif! Kimileri için bunu kafaya takmanın pek âlemi yok! Ama pek çokları için hayat sürprizlerle dolu hâlâ…

Yine de küçük kaçamaklar yapmak için fırsatlar yaratmak mümkün olmalı!