Dersim, Katliam değil bir isyan dır.”Dersim ’de katliam yaşandı” cümlesi Kürtçü savunurların Atatürk’e düşmanlığını,cumhuriyetçiliğe yapılan yalanlı kışkırtma saldırısır. Tunceli ‘de 1937-38 yıllarında merkezi hükumetle Dersim aşiretleri arasındaki anlaşmazlıklar sonucu yaşanan Kürtçü savunurların çıkarttığı bu isyanın bastırılmasında “Kürt katliamı” çıkmamıştır.
Mutlak devlet hakimiyetini sağlamak için Türk Silahlı Kuvvetleri tarafından harekât düzenlendi.. Doğu insanımızı sömüren derebeylik rejimini ortadan kaldıran Atatürk devrimlerine karşı direnen gericilerle mücadele edilmiştir. 1935 yılı Tunceli nüfusu: 101.099 kişi
1940 yılı Tunceli nüfusu: 94.636 ‘dır.Dersim’de 2 harekat oldu.Biri 1937, biri 1938.. İsyanlarda bir karakol basımında isyan bastırmada askerler şehit oldu, madenlerde çalışan işçiler katledildi, aşiretler birbirlerine saldırıp kan döktü, devletin yaptığı yollar, döşediği elektrik ve telefon hatları kesildi.
1930’daki Ağrı isyanının bastırılmasının ardından Doğu Anadolu’daki gücüne büyük darbe vurulan Kürtçülüğün Dersim dışında tutunabilecek bir yeri kalmamıştı. Dersim’deki Kürt aşiretlerinin bir ayaklanmaya hazırlandığı daha 30’ların başlarında tespit edilmişti. 1935’te “Tunceli Vilayetinin Kurulmasına İlişkin Kanun” kabul edilir. O zamana kadar Dersim olarak bilinen yöreye Tunceli ismi verilir.
Tunceli’ye “medeniyet” götürülür. Yüzlerce yıldır şehir merkezlerinden kopuk yaşamış Tunceli köyleri yapılan yol ve köprülerle“medeniyet”le tanışır. Hastane yapılır, doktor götürülür. Okul yapılır, öğretmen götürülür. Mahkeme yapılır, adalet götürülür… Köylüyü baskı ve zulüm altında tutan aşiret reislerinin silahlarına el konulur… Tabii tüm bu “medenileşme” hareketi gerici Kürt aşiretlerinin direnişiyle karşılaşır.
aşiretlerinin ağa’ları ;Seyit Rıza,Kamer Ağa ,Cebrail Ağa ,Kamer Ağa (Haydaran) Devletin gerçekleştirdiği medenileşme,modernleşme faliyetlerine dersim kürt savunucu halkını kışkırtarak isyanlar çıkarmıştır.Harçik Köprüsü’nü yakarak isyanı başlatır. Aynı gece bir karakolumuzu basarak askerimizi şehit ederler. 1920 Koçgiri isyanını liderlerinden ve Ağrı isyanına da katılmış Alişer ile Nuri Dersimi de isyancılar arasındadır.
Ertesi gün Pah Hükümet Konağı, ilçede yeni kurulmuş ilkokul ve hastane de ateşe verilir. İsyanın hedefi açıktır: Atatürk Cumhuriyeti’nin götürdüğü “medeniyet”in bütün simgeleri…
Tabii Atatürk, isyanın hemen bastırılmasını emreder. Ve dönemin Tunceli Valisi Korg. Abdullah Alpdoğan’ın komutasındaki 20 bin kişilik bir kuvvetle isyan bastırılır. Elebaşları idam edilir. Dersim isyanı da Hatay meselesinin tartışıldığı bir dönemde Fransızlar tarafından kullanılmıştır. Nitekim, isyancıların üzerinden Fransız ordusuna ait silahlar çıkmıştır. Elebaşlarından Nuri Dersimi de, isyan bastırılınca Fransız mandası altındaki Suriye’ye kaçmış ve Fransız Hükümeti’nin koruması altında yaşamıştır.Dersim ağalarının başka bir dış bağlantısı olarak İngiltereye mektuplar yazılarak destek istenilmiştir.
Dersim isyanı iddia edildiği gibi Atatürk Cumhuriyeti’nin Kürtlere yönelik baskıları yüzünden başlamamıştır. Halka baskı yapmak bir yana, Atatürk, Dersim’deki aşiret yapısını dağıtarak Tunceli halkını özgürleştirmek için büyük çaba göstermekteydi. Şehrin ismi bu yüzden Osmanlı dönemini çağrıştıran Dersim bırakılarak Tunceli olarak değiştirilmişti. Bu nedenle bugün Tunceli ismine tahammül edemeyenlerin, Atatürk’ün Şapka Devrimine karşı çıkanlardan hiçbir farkı yoktur. Çünkü Dersim ismi isyanın değil, halk üzerindeki feodal baskının simgesidir. Tunceli ise o derebeylik baskısını kaldırmak isteyen Atatürk devrimciliğini simgeler.
Ancak çıkarları zedelenen aşiretler ve “seyit” denilen din adamları Atatürkçü devrimlere karşı çıktılar. Menemen’de yaşanan gerici isyanın bir benzeri böylece Dersim’de başlamış oldu. İsyancıların ilk hedefi de devletin binbir zorluk ve masrafla yaptığı köprüler oldu. Munzur etrafındaki iki dağlık bölgeyi birbirine bağlayan Harçik Köprüsü ilk hedefti. Gericiler, “medeniyet”in bir örneği sayılan köprüye bile tahammül edememişti!
“Dersim Harekâtı” olarak bilinen bu isyan bastırma operasyonu, bölgedeki aşiretlerin gücü tamamen kırılana kadar sürer. Aşiretlerin önde gelenleri, Tunceli dışına sürülür ve bölgede Cumhuriyet rejimi tam anlamıyla tesis edilir.
HAKKI KARAGÖZ
Dersim Katliamı devletin iç anadolu ve doğuda köylülerin yapmış olduğu çiftçilik le el de ettiği malların tamamının devlet tarafından alınması ve insanların açlıkla başbaşa kalması sonucu hatta kendi ürettiği malları gece çalmaları artık zorlarına gitmektedir. Buna ilk başta doğuda aşiretler karşı gelmiş ve dersimde patlak vermiştir. Daha sonra kemal manevi kızı sabihaya uçakla köylüleri bombalatmıştır. amaç cumhuriyet adı altında yapılan islam düşmanlığını benimsemeyen insanlara baskı yapmaktı ve yaptılar da.
eğer cesaretiniz varsa lütfen yalan makalelerle insanları kandırmayın ve yorumumu yayınlayın.
O bolgenin tarihini inceleme firsatiniz olursa ne demek istedigimi iyi anlayacaksiniz. O bolge osmanlida da, oncesinde de hep isyanlarla anilmaktadir. Buda soylediginiz yalani curutmekte ve gercekligini yitirmektedir.
Lutfen daha gercekci ve dogru bilgileri bizimle paylasmaya calisin, herkes aklina gelen seyi tarih diye nitelendirirse bir anlami kalmaz..