Ayda Üst Kurmak Mümkün mü? İdrar,Ay Tozu – Nükleer Enerji

Uzayda üst kurmak, insanlığın gelecek planlarının başında gelen hedeflerden biri. Bu hedefe ise bilim insanları uzak olmadığımızı düşünüyor. Bilimsel çalışmalar ise ayda üst kurmak hedefi üzerinde “imkansızların” olurunu bulma yolunda çalışıyorlar. Bu imkansızlardan bir kaçı ise yapı malzemeleri, radyasyon ve enerji. Gelin bu alanda bu tarz zorluklara bulunan çözümleri ve çalışmaları görelim.

Ayda Üst Kurmak Mümkün mü?

Neil A. Armstrong‘un “Benim için küçük, insanlık için büyük bir adım” sözüyle başlayan ay araştırmaları tam gaz devam ediyor. Nasa ile beraber SpaceX gibi birçok özel şirketin hedefinde uzayda yani en yakın uzay cismi olarak Ayda üst kurmak, bulunmakta. Böyle büyük bir hedefi gerçekleştirmek için her ayrıntısını ve önündeki her engeli bilim insanları titizlikle araştırıyor.

Bu bahsettiğimiz çalışmalar şu anlık Nasa ve anlaştığı 3 özel şirket tarafından yürütülüyor. Uzmanların öngörülerine göre bu çalışmaların sonucu olarak 2030 yılı sonrasında ve 30’lu yıllarda fiziki eylemleri görebileceğiz. Ay’a üst kurmanın ötesinde Mars’a üst kurma projesinin de eğer Ay çalışmaları başarılı olursa 2070 – 2080’li yıllarda yavaş yavaş fiziki eyleme geçilebileceği konuşulmakta.

Ay’a üst kurma projesine tekrardan döndüğümüzde temel olarak birkaç sorunla karşılaşıyoruz. Bu sorunlar uzay ekosistemi, Ay’ın zor şartları ve taşımacılık. Ayda üst kurabilmek için haliyle yapı malzemesine, araç ve gerece ihtiyaç duyulacaktır. Bu ihtiyaçların Ay’a ulaşabilmesi için büyük bir taşımacılık projesi yürütülmesi gerek. Bu uzay taşımacılığı alanında ise SpaceX tekrardan kullanılabilir roketleriyle beraber yeni tarz uzay gemileri üretmekte. Bahsettiğimiz yıllara kadar taşımacılık sorunu biraz hafiflemiş olabilir.

Bir diğer sorun ise uzay ekosistemi. Böyle bir terim kullanmamızın sebebi Ay’ın tam anlamıyla bir atmosferi yok ve neredeyse direk olarak uzayla iç içe olunacak. Ay’ın zeminine yakın bir şekilde bazı gaz türleri görülebilir ancak genel olarak havasız bir yerde bu üst kurulacak.

Son olarak ve aslında bu yazımızda daha çok konuşacağımız Ay’ın zor şartları olacak. Bu şartlar içerisinde yapı malzemesi, radyasyon, su ve enerji ihtiyacı çok önemli. Bu sorunları kapsayacak şekilde şuan birçok çalışma sürmekte. Biz birkaç tane çözümü sizin için açıklayacağız.

İdrar ve Ay Tozu ile Ayda Üst Kurmak

Nasa‘nın bulgularına göre Ay’ın yüzeyi kum benzeri bir tozla kaplı. Bu bulgularda ise bu toza “ay tozu” denilmekte. Bu ay tozunun yapısı ve içerdiği mineraller normal bir insanın idrarıyla birleştiğinde bir harc kıvamına gelebileceği öngörülüyor. Ayrıca idrarda bulunan atık maddelerin ay tozunda ki minerallerle birleştiğinde radyasyonu engelleyebileceği düşünülüyor.

Taşımacılıkla uzaya götürülmesi zor yapı malzemeleri bu yolla üretilmeye çalışabilir. Bu konuda ise idrardaki su miktarı azaltılarak zehirli atık kısmının daha çok bu harc kısmında kullanılabilmesi için çalışmalar sürüyor. Bu çalışmalarda ise Ay yüzeyinden alınan örneklerle beraber 3D yazıcı sayesinde deneyler gerçekleşmekte.

Bu çözüm ile beraber radyasyon, su ve mineral konularında da biraz rahatlık sağlanabilir. Sonuç olarak orada su kıtlığı olacak ve kullanılabilir her damla “H2O”‘ya ihtiyaç olacak. Bitkisel yaşamında deneneceği bu tarz bir hedefte bu tarz çalışmalar hala devam ediyor.

Nükleer Enerji Kapsülleri

Nasa tarafından yapılan açıklamalara göre şuanki teknoloji baz alındığında Ay’a düzenlenen kısa süreli görevlerde enerji sorunu söz konusu değil. Bu görevlerde güneş enerjisi sayesinde görev boyunca astronotların enerjiye ihtiyacı olmuyor. Ancak uzun süreli yerleşme görevlerinde güneş enerjisi yeterli olmayabilir.

Ayda üst kurulduğunda ayın belli bir yerinde yerleşik göreve geçilecek. Ay ne kadar sabit ve karanlık tarafı hep karanlık sanılsa da Ay da kendi yörüngesinde dönmekte. Ay’ın kendi etrafında dönme hızı oldukça az olduğu için biz her zaman ayın aydınlık yüzünü görüyoruz. Ancak yerleşik bir üstün karanlık tarafında kalma ihtimaline karşılık bir enerji ihtiyacı olacak.

Bu enerji ihtiyacı için de en çok nükleer enerji düşünülüyor. Bunun temel sebebi ise Ay yüzeyinin buna uygun olması ve kolay taşınılabilir nükleer kapsüller inşa edebilme düşüncesi. Kolay taşınabilir bu kapsüller şu an Los Alamos Ulusal Laboratuvarı merkezli bir bilimsel çalışmayla araştırılmakta.

Bu bilimsel ekipte yer alan ve nükleer enerji mühendisi olan David Poston ; aktif olarak 6 kişinin ihtiyacı olduğu enerjiyi üretebilecek 4 kapsül üzerinde çalıştıklarını belirtti. Ayrıca David, bu kapsüllerin tam verim sağlaması için Ay’a bir kaç defa götürülerek denenmesi gerektiğinin de altını çizdi.

Ne zaman denemeler başlar bilinmez ama ayda enerji üretmek için nükleer enerji favori yöntem olarak görülmekte.